Vatandaş tatili sandığa tercih mi etti, uzmanlar ne diyor?
Türkiye ilk Cumhurbaşkanlığı seçimini geride bırakırken, seçime katılım oranı yüzde yüzde 75’e yakın oldu. 55 milyon 702 bin seçmenin 40 milyon 264 bini oy kullanırken yaklaşık 15 milyon seçmen sandık başına gitmedi. Seçime katılımın düşük olmasının nedenlerini, araştırma şirketi yetkililerine sorduk. Tüm çağrılara rağmen seçime katılım neden düşük kaldı? İşte sonuçlar.''Halk seçim havasına giremedi''
Murat Sarı (Konsensus Araştırma Şirketi Genel Müdürü)
''Son söyleyeceğim cümleyi en başta söyleyeyim; siyaset kurumu seçmeni siyaset havasına sokamadı. Hiçbir parti seçmenini motive edemedi. Buna AK Parti de dahil. Türkiye daha çok yeni bir yerel seçimden çıktı. Ama dün hiç kimse yarın seçim olacağının farkında değildi. Oysa tarihi bir seçim bu. İlk kez halk cumhurbaşkanını seçiyor. Ama yaz aylarındaki seçimlere baktığımızda da en önemli seçimlerde bile katılım oranının yüzde 75'ler seviyesinde kaldığını görüyoruz. 12 Eylül sonrası yapılan referandumda da katılım oranı yüzde 77-78 arasındaydı. Evet, mevsimin etkisi de katılımda etken. İnsanlar tatilde, yazlıkta, memleketinde. Ama seçmenler motive edilmedi. Ekmeleddin İhsanoğlu'nun miting yapmaması da bunda etken oldu. Oysa Türkiye'de seçmen biri bir şey söyleyecek, öteki ona cevap verecek, böyle seçimleri seviyor."
''Muhalefet seçmeninin tepkisi''
Hakan Bayrakçı (Sonar)
Seçime katılımdaki düşüş muhalefet seçmeninin bir tepkisidir. Çatı adayından seçmen hoşnut kalmamıştır. Muhalefetin önde olduğu illere ve ilçelere baktığımızda katılımın az olduğunu görüyoruz, bu da seçmenin Ekmel Bey'den memnun olmadığını ve tepkisini sandığa gitmeyerek gösteriyor.12 yıldır muhalefet seçmeni yaz, kış demeden oy kullanmaya gitti, yaz tatili bahanedir. Asıl sebep konulan adayın yetersiz olduğunu düşünmeleridir.
''Ekmel Bey kabul görmedi''
Murat Gezici (Gezici)
Halkın sandığa gitmemesinde birçok sebep var. Ekmel Bey çatı adayı olarak kabul görmedi, adayın dindar olması yeterli değildi. Seçmen liderlik özelliklerinin olmadığını ve milliyetçi yanının zayıf olduğunu düşündü. İkinci etkense seçmenin adayın kazanacağına inanmaması ve oy kullanmaya gerek olmadığını düşünmeleridir. Ekmel Bey'in propagandası da beğenilmedi sadece Erdoğan karşıtlığı vardı. Cumhurbaşkanı olduğunda ne yapacağını iyi bir şekilde açıklayamadı, vizyonunu iyi tanıtmadı. Erdoğan paralel yapıdan bahsederek insanların içindeki milli duyguları canlandırdı. CHP ve MHP tabanı Erdoğan'a kaymaya başladı. Bunun yanında Ekmel Bey milli duyguları canlandıracak söylemde bulunmadı sessiz kaldı. Tatil bahane ediliyor; asıl sebep gösterilen adayın yetersiz olması ve seçmenin istediklerine cevap vermemesidir.
"Rekabetin olmadığı seçimde bu katılım normal"
İhsan Aktaş (Genar Başkanı)
Katılımla ilgili ilginç bir tutum yaşadık. Kendi öngörümüz yüzde 70-75 cıvarında olacaktı. Fakat araştırmayı yaptığımızda şu anda Türkiye'de kendi ilinde olmayan insanların yüzde 85'inin dönüp oy kullanacağına dair bir veri aldık. Seyahatta olan ya da çalışmaya gidenlerin yüzde 85'i döneceğim dedi. Ancak bunlar dönmediler. Biz 90'li rakam beklemiyorduk ama 80'lerde bir rakam umuyorduk. Yüzde 70'lik katılım oranı böyle bir seçim için normal. Seçimde yüksek rekabet yoktu. Örneğin yüzde 59/41'lik rekabet olmuş olsaydı halk daha fazla ilgi gösterirdi. Özellikle son hafta Başbakan, özellikle rakibini yarıştan düşürecek derecede seçim bitmiş gibi bir hava verdi. Bu da katılımın düşmesine etkisi olmuştur. Aslında sonucu kısmen belli, bir adayın kısmen baskın olduğu bir süreçte bu katılımı normal görüyorum.
''Seçim heyecanı yaşanmadı''
Faruk Acar (Andy-ar Sosyal Araştırmalar Merkezi Başkanı)
''Seçime katılım oranlarında düşüş bekleniyordu, ortaya çıkan tablo çok sürpriz olmadı. Katılımın yüzde 75'ler seviyesinde olmasını bekliyorduk. Sandığa gitme oranınındaki düşüşte birkaç nedeni var. Her şeyden kamuoyu seçim heyecanını yaşamadı. Araştırmalarımızda da bu durum ortaya çıkıyordu. Biraz da sonucu belli olan bir seçim algısı vardı, bu da sandığa gitme oranını etkiledi. Başka bir etkense mevsimseldi. Mevsimin yaz olmasından kaynaklı vatandaşların büyük çoğunluğu ya tatilde ya da memleketlerindeydi. Ama bu durumdan sadece çatı adayı Ekmeleddin İhsanoğlu etkilendi diyemeyiz, aynı oranda Başbakan Recep Tayyip Erdoğan da etkilendi. Zaten seçim tahminlerimizi de katılım oranını hesaplayarak yaptık.
"Seçmen sandığa gitse de değişiklik olmazdı"
Ali Saydam (Bersay İletişim Grubu Onursal Başkanı)İki unsur var. Birincisi seçimin zamanlaması insanların tatil bölgelerine ve köylerine gitmiş olmaları. İkinci olarak muhalefet adayının yeterli bulunmamasıdır. Ekmeleddin İhsanoğlu'nun seçim vaatleri yetersiz kaldı. Seçmenler sandığa gitse de fazla bir değişiklik olmazdı.
"Başbakan'ın kampanyası sonucu belirledi"
Mümtazer Türköne (Gazeteci yazar)
"Demekrosiler de seçim sonuçlarını belirleyen faktör insiyatif kullanılmasıdır, bireyler insiyatif kullanıp sandıklara giderler ve bu da sonuçları belirler ama bu durum cumhurbaşkanlığı seçiminde böyle olmadı. Çünkü sayın başbakan seçim kampanyasını çok etkili bir şekilde kullanarak diğer adaylardan daha avantajlı bir durum sağladı. CHP ve MHP'nin çatı adayının seçimlere katılımda bir faktör oluşturduğunu düşünmüyorum. Çünkü insanlar durumu en başından kabul etmiş bir tavır içerisinde oldular, yani seçimler yapılmadan aslında sayın Erdoğan bu seçimi kazanmıştı.
