İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş, İstanbul’un en görkemli 100 bahçesini bir kitapta topladı.
Bizans döneminde bahçeler genelde sarayların yaygın bulunduğu suriçinde ve özellikle kara surlarının önlerinde olacak şekilde tasarlanmıştı. Bizans saray bahçeleriyle ilgili pek fazla kaynak olmasa da, Sarayburnu’ndan sonra İstanbul’daki en önemli Bizans saray bahçesi, Osmanlı döneminde de önemli bahçelerden biri olmayı sürdüren Fener Bahçesi’ydi. Bizans döneminde ev bahçelerinde genelde soğan, turp, havuç, pancar, ıspanak gibi ev halkının ihtiyacını karşılayacak bitkiler yetiştirilirdi.
Surların içine sıkışan Bizans İstanbul’unun aksine Osmanlı surların dışına yayılmıştır. Lale Devri’nde ise tüm eski bahçeler elden geçirilir, içlerine yeni binalar eklenir, ayrıca birçok yeni bahçe kurulur.
İstanbul, Cumhuriyet’in ilk yıllarına kadar bahçeler, bağlar, bostanlar ve mesirelerle dolu, yeşil bir şehirdir. 1950’li yıllardaki yoğun göç ve istimlâk hareketlerine kadar Boğaz, Eyüp ve kara surlarının önündeki geniş yeşillik alanlar ve çayırlar ortan kaldırır ya da alanı küçültür. İstanbul’un en büyük ve en önemli mesirelerinden biri olan Çırpıcı Mesiresi günümüzde büyük bir parktır. 1950’li yıllara kadar irili ufaklı birçok bağ ve mesirenin bulunduğu kara surlarının önündeki yeşillik alanlar ise sonraları mezarlığa dönüşür; eskilerin Kozlu Çayırı, günümüzün Kozlu Mezarlığı’dır.
İstanbul’un 100 Bahçesi kitabı, okura şehrinin yakın zamana kadar ne kadar yeşil ve renkli bir hayatı olduğu hakkında fikir veriyor.
