İstanbul’daki semt isimlerinin hikâyelerini senin için derledik.
Caddebostan
Bostanı bol olan semtte cadılar dolaştığına dair söylenceler var. Bu nedenle ‘cadıbostanı’ olarak anılıyor. Piyade Feriki Cemal Paşa bu bostanları satın alıp yerleşince, cadılar ortadan kayboluyor. Semtin adı da 'Caddebostan'a dönüşüyor.
Çatladıkapı
Marmara kıyısındaki 6. kapının yanındaki burç, 1532 depreminde çatlayınca, kapı ve bulunduğu semt 'Çatladıkapı' olarak anılıyor.
Etiler
1950'nin başında burada, 192 villa yapımı için Etibank'ın ortaklığıyla etiler yapı kooperatifi kuruldu. Semtin adı da bu kooperatiften kaldı.
Kandilli
4.murat, şehzadelerden birinin doğuşu münasebetiyle 7 gece kandil yaktırdı. Semt adını bundan aldı.
Laleli
Semtin adı burada yasayan deli bir dervişten geldi: laleli baba. 3.Mustafa, yaptırdığı camiye, hikmetine boyun eğdiği ve çok saydığı Laleli Baba'nın adını verdi.
Şaşkınbakkal
Henüz yerleşimin yoğun olmadığı dönemlerde, yaz günleri denize gelenlerin, burada iş yapılamayacağını düşünerek mahalle bakkalı için 'şaşkın bakkal' yakıştırması yapmaları semtin adını belirledi.
Akaretler
Semt ismini sultan Abdülaziz’in yaptırmak istediği fakat 2. Abdülhamit'e nasip olan vakıftan almaktadır. Vakıf Aziziye Camii'nin giderlerini karşılamak üzere kurulmuştur.
Ahırkapı
Osmanlı döneminde sarayın has ahırları burada bulunmuş, sonrasında da ahırların yeri değişmeyince semtin ismi Ahırkapı olarak günümüze gelmiştir.
Beşiktaş
Adını nereden aldığına dair birçok rivayet bulunan semtlerden biri de Beşiktaş'tır. Fakat bilinen ve en yüksek ihtimalli rivayet ise, semtin adının Barbaros Hayrettin Paşa'nın gemileri bağlamak için limana diktirdiği beş taştan dolayı günümüze kadar değişerek gelmiş olduğudur.
Çekmeceler
Büyükçekmece ve Küçükçekmece isimleriyle anılır. Bu ismi almasının ilginç bir hikâyesi vardır. Göllerin kenarına konumlanmış olan semtte, Anadolu’yu batıya bağlayan yol üzerinde bulunan boğazları geçmek için bir sistem oluşturulmuştur. Boğazın iki yakasından sahile çakılı kazıklara bağlı halatlar gerilmeye ve bu halatlar sal üzerinden çekilerek karşıya geçmeye başlanılmıştır. Bu nedenle ismi çekmece olarak kalmıştır.
Cağaloğlu
Haldun Hürel’in İstanbul’u geziyorum gözlerim açık adlı kitabında anlatıldığına göre Cegalo Oğlu'ndan zaman içinde türemiş semt ismidir. Cegalo bir İtalyan tüccardır ve Piyale Paşa'ya esir düşmüştür. Oğlu da onunla birlikte esir düşmüş, sonra devşirilmiş ve kendisine Yusuf Sinan adı verilmiştir. Aynı zamanda Cegalo oğlu olarak da çağrılmıştır. Mezarı Üsküdar’daki Mihrimah Sultan Camii'nin bahçesindedir. Haldun Hürel kitabında Cağaloğlu’nu anlattığı bölümün adını bu nedenle "Cağaloğlu Üsküdar'da" koymuştur.
Eyüp
Ebu Eyyub el Ensari isminde bir İslam zatı kentin Araplar tarafından kuşatılması sırasında ölünce kabrinin bulunduğu yere cami ve türbe yapılmıştır. Caminin ismi semt ismi olarak kalmıştır.
Kadıköy
Çok köklü bir geçmişe sahip olan semt, fetih sırasında Fatih Sultan Mehmet'in İstanbul kadısını buraya yerleştirmesiyle Kadıköy ismini almıştır.
Kazlıçeşme
İstanbul’un fethi sırasında su sıkıntısı çekilmekteydi ve uçuşan kazların peşinden gidilerek su kaynağına ulaşıldı. Bu nedenle semtin adı Kazlıçeşme olarak anılmaya başlandı.
Kulaksız
İstanbul’da, Kasımpaşa civarında bir semtin ismi. Rivayete göre, Fatih’in askerleri buradan geçerken içmek için su ister, fakat kimse su vermez. Askerler de kadıya gidip dava açar. Kadı mahalleliyi haksız bulur ve "kul haksızdır" diye hüküm verir. O dönemde ismi ‘kul haksız'a çıkan semt zamanla kulaksız olarak anılmaya başlanır.
Tahtakale
Sözlük anlamı 'kale altı' olan ‘taht-el-kale'nin bozulmasıyla Tahtakale’ye dönüşen semtin, mercan ya da Beyazıt dolaylarındaki eski sur benzeri yapının aşağı kotunda yer aldığı için bu ismi aldığı tahmin ediliyor.
Aşiyan
Günümüzdeki ismini şair Tevfik Fikret'in burada bulunan, Farsçada kuş yuvası anlamına gelen 'aşiyan' isimli evinden alıyor.
Okmeydanı
Fetih ordusu kuşatmanın bir kısmını burada kurulan karargâhta geçirmiş. Semtin ismi de böylelikle Okmeydanı olarak kalmış.
Çengelköy
Eskiden gemi çapaları bu köyde yapıldığı için isminin buradan geldiği tahmin ediliyor.
Veliefendi
Hipodrom bir zamanlar Şeyhülislam Veli Efendi'nin sahibi olduğu topraklar üzerinde kurulduğundan semtin adı Veli Efendi'yle anılıyor.
Çıksalın
Güzel manzaralı, geniş bir çevreye hâkim olan bölgeye, halk arasında "çık, salın!" denilmeye başlandı.
Taksim
Osmanlı zamanında sucuların; suyu, halka taksim ettikleri yer, taksim olarak anılmaya başlandı.
Pendik
Bizans döneminde kullanılan pantecion (pantiki) ismi "her tarafı surlarla çevrili" anlamına gelir. Çoğu kaynaklar Pendik kelimesinin duvar anlamına geldiğini ve İstanbul’a egemen olan devlet ya da hükümetlerin doğudan gelecek saldırıları önlemek için burayı bir savunma hattı olarak kullandıklarını kaydederler.
Beyazıt
Sultan 2. Beyazıt’ın buraya kendi ismiyle anılacak bir külliye yaptırmasından sonra semt, Beyazıt olarak anılmaya başladı.
Aksaray
Fatih’in sadrazamı İshak Paşa, İç Anadolu Bölgesi’ndeki Aksaray’ı ele geçirdikten sonra orada yaşayan bölge insanlarını bugünkü Aksaray semtinin bulunduğu yere gönderir. Aksaraylılar da semte adlarını verirler.
Bakırköy
Bizanslıların 'makri hori' dedikleri semt, 14. yüzyılda Osmanlıların eline geçince 'makriköy' adını aldı. 1925'te ulusal sınırlar içindeki yabancı kökenli adların değiştirilmesi sırasında Atatürk’ün isteğiyle semt Bakırköy adını aldı.
Teşvikiye
Sultan Abdülmecit’in bir mahalle kurulması için teşvikte bulunduğu semtin adı Teşvikiye olarak kaldı. Bu durumu, harbiye karakolu ile Rumeli ve Valikonağı caddelerinin kesiştiği kavşakta bulunan iki taş belgeliyor.
Bebek
Fatih Sultan Mehmet’in bölgeyi koruması için gönderdiği bölükbaşının bebek lakaplı olması. 2. padişahın semtteki bahçesinde gezerken yılan görüp korkan şehzadesine bebek demesi ve bundan sonra bahçesinin bebek bahçesi olması dolayısı ile bebek adını almıştır.
Beyoğlu
İslamiyet’i kabul edip burada oturmaya başlayan pontus prensinden adını alıyor semt. 2. 'bey oğlu' diye anılan Venedik Prensi’nin burada oturmasından geliyor semtin adı.
Bostancı
Semt, adını eskiden her türlü meyve ve sebzenin yetiştirildiği bostanlardan biri olmasından alıyor.
Eminönü
Osmanlı döneminde çarşıdaki esnafı denetleme yetkisi 'emin'lere aitti. Semt, adını burada bulunan 'gümrük eminliği'nden alıyor.
Sütlüce
Bugün sütlüce semtinin olduğu yerde süt menbat isimli bir Rum köyü vardı. Köyün bir köşesindeki bakır bir kadın heykelinin memelerinden su akar; bu suyun, kadınların sütünü çoğalttığına inanılırdı. Bundan dolayı semt, sütlüce oldu.
Üsküdar
Bizans devrinde, Skutari denilen asker kışlaları, şehrin bu yakasında yer aldığı için semt Skutarion diye anılıyordu. Bu isim zamanla Üsküdar’a dönüştü.
Şişli
Şiş yapımıyla uğraşan ve şişçiler diye anılan bir ailenin burada bir konağı olduğu ve 'şişçilerin konağı'nın zamanla değişikliğe uğrayarak 'şişlilerin konağı' hâline gelmesiyle semtin adının şişli olarak kaldığı anlatılıyor.
Unkapanı
Bazı satış yerlerinde Arapça‘da 'kabban' adını taşıyan büyük teraziler bulunduğundan, buraları kapan adını taşırdı. Sahiline buğday ve arpa yüklü gemiler demirlediğinden, semt bu adı aldı.
Bağlarbaşı
Semt, en ünlü bağ ve bahçelerin bir dönem burada yer almasından dolayı bu adla anılıyor.
Çemberlitaş
Bizans’ın en önemli meydanlarından Constantinus Forumu'nun bulunduğu yerdeki büyük sütunlardan birisi olan Çemberlitaş, semte adını verdi.
Horhor
Fatih Sultan Mehmet bölge civarında yürürken yerin altından su sesleri duyar ve yanındakilere, "buraya bir çeşme yapın baksanıza 'hor hor' su sesleri geliyor" der ve buraya bir çeşme yapılır. Çeşme de semt de horhor ismiyle anılıyor
Feriköy
Semt adını sultan Abdülmecit ve Abdülaziz dönemlerinde yaşayan Madam Feri'den alıyor. Bölgede bulunan geniş topraklar padişah tarafından Madam Feri'nin eşine bağışlanmıştı. Ama eşi ölünce semt onun ismiyle anılmaya başlandı.
Okmeydanı
Fatih Sultan Mehmet'in otağını kurduğu bu bölgeye okçular tekkesi yaptırmasıyla semt adını almış, zamanla Okmeydanı’na dönüşmüştür.
Tophane
Osmanlı döneminde yapılan ve geliştirilen ünlü top dökümhanesi bu semtte yer aldığından dolayı semt tophane ismiyle anılmaya başlanmıştır.
