125 yıl sonra ilk adım! Hicaz Demiryolu için tarihi protokol

Hicaz Demiryolu 125 yıl sonra yeniden canlanıyor. İstanbul-Medine arasında inanç rotası oluşturulacak. Hat İstanbul-Şam-Amman-Medine arası hizmet verecek. Demiryolu hattının yeniden inşası için Türkiye, Suriye ve Ürdün arasında protokol imzalandı. Suudi Arabistan ile ayrı bir protokol imzalanması hedefleniyor.

Osmanlı Padişahı II. Abdülhamid’in girişimiyle 125 yıl önce inşa edilen Hicaz Demiryolu, yeniden hayat buluyor… 1900’de İstanbul’dan Mekke ve Medine’ye güvenli ve hızlı ulaşım amacıyla başlatılan, 1908’de hizmete giren hat için Türkiye, Suriye ve Ürdün arasında iş birliği protokolü imzalandı. Proje kapsamında İstanbul’dan başlayıp Şam ve Amman üzerinden Medine’ye uzanacak demiryolu hattı, hem hacı adaylarına ekonomik ve güvenli ulaşım sağlayacak hem de bölgesel ticareti canlandıracak. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'na bağlı Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları'nın (TCDD) hamiliğinde Ürdün ve Şam demiryolu heyetleriyle Hicaz Demiryolu Hattı'nın yeniden yapım protokolü imzalandı. Sabah'ın haberine göre, Osmanlı'nın vizyonu ve Abdülhamid Han'ın manevi hassasiyetinin en güzel örneklerini yansıtan hat 125 yıl önceki rotasında yeniden inşa edilecek.

İSTANBUL'DAN MEDİNE'YE Birinci Dünya Savaşı sırasında Arap isyanı ve İngilizlerin bölgedeki faaliyetleri nedeniyle sürekli sabotajlara uğrayan Hicaz Demiryolu Hattı, İngilizlerin bazı Arap kabilelerini para vaadiyle kandırarak demiryolu raylarını söktürmesi ile işlevini yitirdi. Bu ihanet sonrası Osmanlı İmparatorluğu bölgeden çekilmek zorunda kalırken, İngilizlerin oyununa gelip rayları söken bazı kabile mensupları daha sonra "Kendi dinine, kendi davasına ihanet eden, yarın bize de ihanet eder" denilerek bölge halkları tarafından kurşuna dizildi. Hattın izlerine bugün hâlâ Ürdün ve Suudi Arabistan'da rastlamak mümkün.

SUUDİ ARABİSTAN İLE AYRI PROTOKOL İMZALANACAK Hicaz Demiryolu'nun inşasına, Sultan Abdülhamid'in tahta çıkışının 25. yıldönümüne denk gelen 1 Eylül 1900'de başlanırken, 3 ülke arasındaki yeni imzalar da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatıyla Eylül 2025'te yani 125 yıl sonra atılmış oldu. Bu ülkeler arasında yüksek hızlı tren teknolojisine sahip tek ülke olan Türkiye'de bazı mevcut konvansiyonel tren hatlarının da proje rotasına dahil edilmesi planlanırken, yaklaşık 3 bin 200 kilometre olan İstanbul-Mekke rotası kapsamında ilk etapta yaklaşık 1700 kilometrelik hat inşa edilmesinin planlandığı öğrenildi. Ürdün'den Medine'ye uzanacak kısım için ise Suudi Arabistan ile ayrı bir protokol imzalanması hedefleniyor. Hattın inşasına 2026 yılında başlanılması bekleniyor.

ABDÜLHAMİD HAN'DAN DETAYLI DÜŞÜNCE Proje 1900 yılında Sultan 2. Abdülhamid'in talimatıyla başlatılırken, projenin ilk planlarından itibaren Medine-i Münevvere'ye özel bir hassasiyet gösterildi. Abdülhamid Han, Hz. Muhammed'in (SAV) kabrinin bulunduğu Ravza-i Mutahhara yakınlarında tren gürültüsünün rahatsızlık vermemesi için, "Rayların sesinden ruh,u Resulullah rahatsız olmasın. Medine üzerindeki tüm raylara gül kokulu keçeler döşeyin" talimatı verdi. Talimat sonrasında rayların altına keçe döşetildi.

İNANÇ VE TİCARET İÇİN ÖNEMLİ BİR ROTA Abdülhamid Han döneminde 1464 kilometrelik Şam-Medine (Hicaz Demiryolu) hattı tamamlanırken, 450 kilometrelik Medine-Mekke bölümü ise bedevi saldırıları, emperyalistlerin politikaları nedeniyle bir türlü hayata geçirilemedi. Bugünkü konjonktürde bu hattın önünde hiçbir engel bulunmadığı öğrenilirken, Amman'dan sonra Medine ve Mekke'ye kadar uzanacak hattın hem Türkiye, Suriye ve Ürdün'deki hacı adaylarının ulaşımını kolaylaştırması hem de ülkeler arasındaki ticari faaliyetleri artırması bekleniyor.